Гісторык, архівіст, этнограф Галамбёўскі Лукаш нарадзіўся ў вёсцы Пагост на Піншчыне 13 кастрычніка 1773 г. Ён скончыў манаскую школу, потым працаваў бібліятэкарам у вядомага гісторыка Т. Чацкага. Лукаш Іосіфавіч удзельнічаў у паўстанні пад кіраўніцтвам Т. Касцюшкі. У адным з баёў быў кантужаны. Пасля пераезду ў Пулавы Л. Галамбёўскі займаўся перакладам, наладзіў сувязі з замежнымі архівамі, пачаў навуковую дзейнасць.
У 1818 г. Галамбёўскі быў абраны сапраўдным членам таварыства сяброў навук. Праз некалькі гадоў пераехаў у Варшаву, дзе стаў сакратаром гэтага таварыства і прафесарам педагагічнага інстытута. У 1830 г. наш зямляк выпусціў сваю першую кнігу “Люд польскі, яго звычаі, забабоны”. У наступным годзе выйшла і другая яго кніга “Гульні і забавы розных саслоўяў ва ўсім краі або ў некаторых толькі правінцыях”. У кнізе Лукаш Галамбёўскі апісаў побыт, абрады, адзенне, народныя святы і фальклор розных этнічных груп (палякаў, беларусаў, рускіх, украінцаў, літоўцаў) Рэчы Паспалітай у межах 1772 г. Упершыню ў кнізе апісаны унікальны абрад “Куста”, які бытаваў на Піншчыне. У 1833 г. Лукаш Іосіфавіч Галамбёўскі пакінуў Вар¬шаву і пераехаў у пасёлак Казіміраўка пад Грубешавам. У апошнія гады свайго жыцця прафесар гісторыі і этнаграфіі напісаў такія грунтоўныя творы, як “Кабінет польскіх медалёў” у 4 тамах, “Гісторыя Польшчы” у 3 тамах. Памёр Лукаш Галамбёўскі 7 студзеня 1849 г. Пасля яго смерці яшчэ засталося каля сарака ненадрукаваных рукапісаў.
Аб жыцці і дзейнасці
- Галамбёўскі Лукаш / В. К. Бандарчык // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. — Мінск, 2001. — Т. 2. — С. 453.
- Галамбёўскі Лукаш Іосіфавіч / І. У. Саламевіч // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. — Мінск, 1997. — Т. 4. — С. 449—450.
- Галамбёўскі Лукаш (13.10.1773 – 7.1.1849) / М. Б. Ласінскі, М. А. Сакалова // Мысліцелі і асветнікі Беларусі, Х – ХІХ стагоддзі : энцыклапедычны даведнік. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1995. — С. 387.
- Галамбёўскі Лукаш Іосіфавіч / А. Пешкін // Памяць. Пінскі раён : гісторыка-дакументальная хроніка. — Мінск : БЕЛТА, 2003. — С. 120.
- Прафесар гісторыі і этнаграфіі / М. Саўчанка // Памяць. Пінск : гісторыка-дакументальная хроніка. — Мінск : БЕЛТА, 1998. — С. 149.
- Ребковец, Л. Историк и патриот : [о Лукаше Голембиовском, уроженце Пинского района] / Людмила Ребковец ; оформление Б. Романова // Аргументы и факты в Белоруссии. — 2018. — 16 января (№ 3). — С. 7.
Дзеяч рэвалюцыйнага руху 1880 гг. Гарагляд Ціт нарадзіўся 4 снежня 1864 г. у Пінскім павеце. У 1883 г. Ціт закончыў пінскае рэальнае вучылішча, пасля настаўнічаў у Пінску. Яшчэ будучы вучнем пінскага вучылішча, Ціт Гарагляд пазнаёміўся з працамі К. Маркса і Ф. Энгельса і стаў прапагандыстам іх ідэй. Потым малады Гарагляд вучыўся ў Варшаве, аднак, на жаль, атыстат не атрымаў.
У 1883 г. Ціт Іванавіч цалкам аддаўся рэвалюцыйнай рабоце. Неўзабаве дзейнасць Гарагляда і яго прыналежнасць да партыі “Пралетарыят” сталі вядомы ахранцы. У 1884 г. былі выяўлены ў Р. Найдзіча недазволеныя рукапісы з праўкамі Ц. Гарагляда. У лістападзе гэтага ж году Ціт Гарагляд быў зняволены на невялікі тэрмін, але пад наглядам знаходзіўся да 90-х гг. Далейшы лёс рэвалюцыянера невядомы.
Аб рэвалюцыйнай дзейнасці
- Гарагляд Ціт Іванавіч / А. Пешкін // Памяць. Пінскі раён : гісторыка-дакументальная хроніка. — Мінск : БЕЛТА, 2003. — С. 120.
- Да зброі, таварышы! // Памяць. Пінск : гісторыка-дакументальная хроніка. — Мінск : БЕЛТА, 1998. — С. 136—140.
[свернуть]
Дзмітрый Георгіеўскі — згубленае імя, страчаны з гісторыі лёс чалавека і асобы. Ён быў захавальнікам Палескага музея ў Пінску (сёння Дзяржаўны музей Беларускага Палесся) ад 1928 да 1939 гг., да пачатку вайны — яго навуковым супрацоўнікам. Вядомы дата і месца яго нараджэння — 11 верасня (па старым стылі) 1889 г. у Пінску.
Дз.Георгіеўскі закончыў Пінскае рэальнае вучылішча ў 1908 г. і прыродазнаўчы факультэт Варшаўскага ўніверсітэта ў 1916 г. Георгіеўскі выкладаў прыродазнаўства, геаграфію і матэматыку ў сярэдніх навучальных установах Пінска. Пры кіраўніцтве Дзмітрыя Сяргеевіча музей перарос межы Пінскага павета і стаў рэгіянальным. У зону яго дзейнасці ўваходзілі Столінскі, Кобрынскі, Лунінецкі і іншыя паветы. Пастаяннымі спадарожнікамі Дзмітрыя Георгіеўскага былі віцэпрэзідэнт краязнаўчага таварыства Юзаф Абухоўскі і пінскі мастак, які афармляў экспазіцыі, Фёдар Лаўроў. З пачаткам нямецка-фашысцкай акупацыі Пінска, Палескі музей зачыняецца. А самыя каштоўныя экспанаты вывозяцца ў Германію.
Невядома ні дата, ні месца смерці Дзмітрыя Георгіеўскага.
Аб жыцці і дзейнасці
- Музей Беларускага Палесся / В. Лытнёў // Памяць. Пінск : гісторыка-дакументальная хроніка. — Мінск : БЕЛТА, 2003. — С. 534—537.
- Лабачэўская, В. А. Захавальнік Палескага музея Дзмітрый Георгіеўскі: да 75-годдзя адкрыцця музея ў Пінску / В. А. Лабачэўская. — Мінск : Тэхналогія, 2001. — 82 с.
- Два этажа истории Полесья : (Музей истории Белорусского Полесья) : (пл. Ленина, 22, здание бывшего иезуитского коллегиума) // Наш Пинск исторический. — Пинск : [б. и.], 1996. — С. 41.
- Марголіна, Р. Палеская скарбніца : [Музей Беларускага Палесся] / Рыта Марголіна ; пер. на беларускую мову Кацярыны Севярын // Беларуская мінуўшчына. — 1997. — № 3. — С. 60—64.
Поэзия В. Гришковца субъективна — это “биография” души, отражение его индивидуального мира, его личностного отношения к миру.
Вядомы пінскі паэт і перакладчык Грышкавец В. Ф. нарадзіўся 23 снежня 1953 года ў Пінску ў сям’і рабочых. Валерый рос хлопчыкам жвавым, непаседлівым і ў той жа час уражлівым. У сутычках з равеснікамі, а часцей са старшакласнікамі, гартаваўся яго неўступлівы характар: нездарма Валерый наведваў секцыю бокса мясцовай спартыўнай школы. Прыкладна ў гэты час, у дзевяцігадовым узросце, у яго “цнатлівую душу прыйшлі першыя вершы”, а ўжо ў восьмым класе падлетак атрымаў свой першы ганарар за апублікаваны ў мясцовай газеце “Полесская правда” верш.
Далучэнне да дарослага жыцця ў В.Грышкаўца было імклівым: пасля васьмігодкі пайшоў на завод, вучыўся ў вячэрняй школе, працаваў на вінаградніках у Крыму, матросам на Прыпяці, геолагам у далёкай Іркуцкай вобласці, будаўніком у Бураціі і Літве.
У верасні 1968 года васьмікласнікам стаў членам раённага літаратурнага аб’яднання. Яшчэ юнаком Валерый захапіўся творчасцю паэта-земляка Міхася Рудкоўскага: “Рудковский как поэт был мне настолько близок, что я переводил его просто стихийно – безо всякого садился и переписывал его стихи по-русски…». Гэта дало штуршок перакладчыцкай дзейнасці В.Грышкаўца, што стала адным з накірункаў яго творчасці. Пачынаючы паэт асабіста пазнаёміўся з М.Рудкоўскім, тады ўжо вядомым пісьменнікам, які працаваў рэдактарам музычна-літаратурных праграм на Брэсцкай студыі тэлебачання. Іх сяброўства доўжылася дваццаць гадоў – з 1971 па 1991 гг., аж да апошніх дзён жыцця М.Рудкоўскага, “старэйшага таварыша, сабрата, настаўніка”. З удзячнасцю і цеплынёй прыгадвае В.Грышкавец ліставанне з паэтам падчас службы ў далёкай глушы Семіпалацінскай вобласці.
Пасля дэмабілізацыі В.Грышкавец вяртаецца ў родны Пінск, уладкоўваецца на працу ў рэдакцыю газеты “Полесская правда”. Пасля былі Вышэйшыя літаратурныя курсы ў Маскве пры Літаратурным інстытуце імя Горкага і жыццё-мітусня паміж родным Пінскам і Першапрастольнай. У гэты час В.Грышкавец актыўна друкаваўся ў расійскіх і беларускіх часопісах і газетах: пісаў вершы на рускай мове і рабіў пераклады твораў беларускіх паэтаў. Валерый Фёдаравіч з’яўляецца аўтарам паэтычных зборнікаў “Время отправления” (1981), “Круг аистиный” (1991), а таксама кніг “Белые мосты” (2004) і “Белая вежа” (2005, переводы). Валерый Грышкавец член Саюза пісьменнікаў Беларусі (1992) і Саюза пісьменнікаў Расіі (1996). У 1999 годзе В.Грышкавец атрымаў Міжнародную літаратурную прэмію імя Андрэя Платонава, лаўрэатамі якой у розныя гады былі такія прызнаныя майстры слова, як В.Распуцін, В.Бялоў, П.Праскурын, Г.Гарбоўскі і інш. Валерый Грышкавец таксама з’яўляецца лаўрэатам прэміі “Залатое пяро Расіі”.
Валерый Фёдаравіч многа зрабіў для папулярызацыі рэгіянальнай літаратуры за межамі Беларусі. Доўгі час ён жыў у Маскве. Пераклады Грышкаўца твораў беларускіх, у асноўным берасцейскіх, аўтараў друкаваліся ў такіх расійскіх перыядычных выданнях, як: газета “Литературка”, часопісы “Дружба народов”, “Москва”, “Слово”. Таксама Валерый Фёдаравіч пісаў артыкулы пра берасцейскіх аўтараў для расійскіх выданняў. Дзякуючы перакладам Грышкаўца, у Расіі атрымаў папулярнасць Мікалай Купрэеў і іншыя сучасныя пісьменнікі Беларусі.
У 2006 г. Грышкавец прымаў удзел у гарадскім конкурсе на лепшы гімн горада Пінска. Было абрана шаснаццаць лепшых тэкстаў гімна, з якіх у фінал выйшлі толькі тры. Між сабой вялі спаборніцтва такія знакамітыя паэты горада, як Мікалай Лаўровіч, Тамара Лазнюха, Валерый Грышкавец. У гэтым конкурсе Валерый Грышкавец стаў пераможцам. Музыку на словы Валерыя Фёдаравіча напісаў пінскі кампазітар Алег Венгер. Словы сучаснага гімна горада Пінска:
Из полесских глубин вытекая,
Пина в Припять привольно течет.
Здесь, из дальних времен вырастая,
Величаво мой город встает.
Припев:
Город мой, гордость края и слава,
Древний Пинск, ты всегда молодой,
Стал навек, говорю я по праву,
Ты — моей, я — твоею судьбой.
Снова утро и свежесть. И солнце
Красит улицы в радостный цвет.
Только память опять обожжется —
Давней боли забвения нет.
Припев
Помним все, никогда не забудем
Огневые, лихие года.
Не забудем — и сильными будем
Мы с тобой — на века, навсегда!
Припев
У 2007 г. Валерый Грышкавец быў намініраваны на літаратурную прэмію імя У. А. Калесніка Брэсцкага абласнога выканаўчага камітэта за кнігу перакладаў з беларускай мовы на рускую вершаў васьмідзесяці берасцейскіх пісьменнікаў “Белой вежи свет”. Гэта кніга паэзіі не мае аналагаў у рэспубліцы. Валерый Грышкавец патраціў не адзін год на тое, каб лепшыя вершы берасцейскіх аўтараў загучалі на рускай мове. У зборніку выкладзены вершы паэтаў-сучаснікаў, тых, хто некалі працаваў на Берасцейшчыне, тых, хто пакінуў нас назаўсёды…
Дзякуючы мясцовым паэтам Валерыю Грышкаўцу і Анатолю Шушко, вершы вядомага земляка Рышарда Капусцінскага загучалі па-беларуску і па-руску. Кніга “Вяртанне” стала своеасаблівым вяртаннем журналіста, пісьменніка і паэта ў Беларусь.
У 2012 годзе ў Мінску выйшла кніга Валерыя Грышкаўца “Я из тех”. Зборнік увайшоў у бібліятэку Саюза пісьменнікаў Беларусі. У гэтым выданні змешчаны выбраныя творы пісьменніка, якія перадаюць творчы партрэт аўтара, яго думкі і хваляванні.
Вершы і апавяданні Валерыя Грышкаўца – душэўныя і сур’ёзныя. Пранікаюць у сэрца. У іх – боль, радасць, мудрасць, цеплыня. Іншымі словамі – усе чалавечыя хваляванні.
У 2011 годзе Валерый Грышкавец атрымаў літаратурную прэмію Рэспублікі Беларусь «Золотой купидон» за лепшую кнігу года ў жанры пераклада. Сёння Валерый Фёдаравіч Грышкавец з’яўляецца Членам Савета Брэсцкага аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі, ўласным карэспандэнтам абласной газеты “Заря”. Паэт жыве і працуе ў Пінску.
Літаратурныя творы паэта-перакладчыка
- Гришковец, В. Ф. Как на духу!.. : стихи последних лет / Валерий Гришковец. — Минск : Звязда, 2016. — 142, [1] с.
- Завадская, Ж. Аккорды : сборник поэзии / Жанна Завадская ; авт. предисловия Валерий Гришковец. — Брест : Альтернатива, 2014. — 122 с.
- Гришковец, В. Стихотворения / Валерий Гришковец // Па праву жывога : кніга-прызнанне сучасных беларускіх паэтаў да 70-годдзя вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў / склад. Т. Ф. Рослік. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2014. — С. 71—76.
- Созвучье слов живых ? 2013 : [сборник стихов участников и конкурсантов V фестиваля русской поэзии в Республике Беларусь / сост. Л. Красевская ; пред. В. Гришковца]. — Брест : Брестская типография, 2013. — 119 с., [4] л. цв. ил.
- Гришковец, В. Ф. Я из тех… : избранное / В. Ф. Гришковец. — Минск : Харвест, 2012. — 384 с. — (Бібліятэка Саюза пісьменнікаў Беларусі).
- Белой вежи свет : сборник поэзии Брестчины в переводах Валерия Гришковца / составление и перевод с белорусского В. Гришковца. — Мінск : Лiтаратура i Мастацтва, 2010. — 192 с.
- Гришковец, В. Ф. Белые мосты : стихи, рассказы, эссе, статьи, заметки / Валерий Гришковец. — Пинск : Пiнскi веснiк, 2004. — 238 с.
- Гришковец, В. Круг аистиный : лирика / Валерий Гришковец. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1991. — 126, [1] с.
- Гришковец, В. Время отправления : стихи / В. Ф. Гришковец. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1981. — 62 с. — (Первая книга поэта).
- Капусцінскі, Р. Вяртанне = Возвращение : вершы / Рышард Капусцінскі ; [укл.: В. Грышкавец, І. Дзямід, К. Каліноўская ; пер. на рускую мову В. Грышкаўца ; пер. на беларускую мову А. Шушко]. — Мінск : Литература и Искусство, 2007. — 110, [1] с.
- Валерий Гришковец : поэзия // На ладонях Припяти и Пины : литературный альманах / авт.-сост. И. А. Кибак. — Минск : Тонпик, 2004. — С. 24—29.
- Грышкавец, В. «Упадешь в пути далеком – Припять…» ; «За окном – сосна. Окно открою…» : стихотворения / Валерый Грышкавец // Берасцейскія карані : гісторыка-краязнаўчы зборнік / [рэдкал.: Алесь Каско (гал. рэд.) і інш.]. — Брэст, 1993. — С. 155—156.
- Гришковец, В. Белая роща ; Рождество у мамы : стихотворения / Валерий Гришковец // Піншчына літаратурная : вершы, проза : літаратурна-мастацкі зборнік / [рэдкал.: М. І. Ляшук (гал. рэд.) і інш. ; прадм. В. І. Локун ; уступ. арт. І. Д. Чараўко]. — Пінск : Пінскі веснік, 1999. — С. 27—28.
- Гришковец, В. Ф. “Деревья первым делом зацвели…” : стихотворение / Валерий Гришковец // Полесская правда. — 2018. — 20 января (№ 6). — С. 11.
- Гришковец, В. Ф. “Я из болота, пинского болота…” : стихотворение / Валерий Гришковец // Заря. — 2017. — 31 августа (№ 98). — С. 18.
- Гришковец, В. Ощущение чуда : стихографика : [о книге пинчан Феликса Чечика и Изи Шлосберга “Ни слова о Пинске”] / Валерий Гришковец // Нёман. — 2017. — № 4. — С. 187—188.
- Гришковец, В. Ф. “Путь в Европу по-украински…” : стихотворение / Валерий Гришковец // Заря. — 2017. — 21 января (№ 8). — С. 10.
- Гришковец, В. Ощущение чуда : стихоживопись : [презентация книги-альбома “Ни слова о Пинске”, написанной поэтом Феликсом Чечиком и художником Изи Шлосберга, оба из Пинска] / Валерий Гришковец // Заря. — 2016. — 3 ноября. — С. 19.
- Гришковец, В. Путь к себе : [вышла книга члена Союза писателей Беларуси, краеведа В. Бычковского “Следы по кругу”] / Валерий Гришковец // Неман. — 2016. — № 8. — С. 209—210.
- Гришковец, В. Ф. “По первому снегу, по следу…” ; “Проходит все. И жизнь пройдет, как сон…” ; “Сирени мерцающий холод…” : стихотворения / Валерий Гришковец // Заря. — 2016. — 4 августа (№ 89). — С. 8.
- Гришковец, В. Ф. Дорогие сердцу голоса ; С Купреевым в Пинске : стихотворения / Валерий Гришковец // Заря. — 2016. — 25 февраля (№ 22). — С. 18.
- Гришковец, В. Всепобеждающая сила любви : [о книге Анатолия Денисейко «Любовь в огне войны»] / Валерий Гришковец // Неман. — 2015. — № 10. — С. 219—220.
- Гришковец, В. Возвращение : поэзия / Валерий Гришковец // Неман. — 2015. — № 1. — С. 63—66.Гришковец, В. Ф. Стихи : поэзия / Валерий Гришковец // Белая вежа. — 2015. — № 6. — С. 72—76.
- Гришковец, В. Живет на селе подвижник : [о члене Союза писателей Беларуси, краеведе Вениамине Бычковском] / Валерий Гришковец // Неман. — 2014. — № 12. — С. 208—217.
- Гришковец, В. Ф. Аккорды, продиктованные сердцем / Валерий Гришковец // Заря. — 2014. — 31 июля (№ 84). — С. 17. — Рец. на кн.: Завадская, Ж. Аккорды : сборник поэзии / Жанна Завадская. — Брест : Альтернатива, 2014. — 122 с.
- Гришковец, В. Мера жита – мера слова: жизнь! : [о книге А. Шушко «Шаны»] / Валерий Гришковец // Неман. — 2013. — № 1. — С. 208—211.
- Гришковец, В. Всему свой час, всему свой срок… : меню для “толстых” журналов / Валерий Гришковец // Неман. — 2010. — № 12. — С. 210—212.
- Гришковец, В. Вослед уходящему : поэзия / Валерий Гришковец // Неман. — 2008. — № 7. — С. 67—72.
- Гришковец, В. На родине ты не чужой : поэзия / Валерий Гришковец // Неман. — 2007. — № 11. — С. 44—48.
- Гришковец, В. Любовь с привкусом, или Цветут цветы провинции : [о творчестве Георгия Марчука] / Валерий Гришковец // Неман. — 2007. — № 3. — С. 183—186.
- Гришковец, В. Про общность душ, про кровное родство… : [о книге Алеся Кожедуба «Полет в прошлое»] / Валерий Гришковец // Неман. — 2006. — № 2. — С. 174—176.
- Гришковец, В. Поэзия и жизнь / Валерий Гришковец // Неман. — 2005. — № 6. — С. 178—179.
- Гришковец, В. Глядит из метели звезда : поэзия / Валерий Гришковец // Неман. — 2005. — № 4. — С. 14—20.
- Гришковец, В. Через тернии – к звездам : очерк и публицистика / Валерий Гришковец // Неман. — 2004. — № 9. — С. 114—142.
- Гришковец, В. “Ты победил слепую смерть…” : [о книге Михаила Позднякова «Крутит время свои жернова…»] / Валерий Гришковец // Неман. — 2004. — № 8. — С. 187—188.
- Гришковец, В. Из цикла “Бюро находок” / Валерий Гришковец // Неман. — 2003. — № 10. — С. 139—164.
- Гришковец, В. Моя любовь меня переживет : поэзия / Валерий Гришковец // Неман. — 2003. — № 12. — С. 69—73.
Аб жыцці і творчасці
- Грышкавец Валерый Фёдаравіч / І. У. Саламевіч // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. — Мінск, 1997. — Т. 5. — С. 487.
- Ляшук, В. Я. Агульная характарыстыка развіцця літаратуры другой паловы 50 – 90-х гадоў / В. Я. Ляшук, Г. М. Снітко // Літаратурная Берасцейшчына : краязнаўчыя нарысы, партрэты, артыкулы / В. Я. Ляшук, Г. М. Снітко. — Мінск : Литература и Искусство, 2008. — С. 270—274.
- Ляшук, В. Я. Паэзія / В. Я. Ляшук, Г. М. Снітко // Літаратурная Берасцейшчына : краязнаўчыя нарысы, партрэты, артыкулы / В. Я. Ляшук, Г. М. Снітко. — Мінск : Литература и Искусство, 2008. — С. 274—290.
- Валерый Грышкавец (нар. у 1953 годзе) // Літаратурная карта Берасцэйшчыны / укл. А. Крэйдзіч. — Брэст : Брэсцкая друкарня, 2008. — С. 482—484.
- Яніцкі, М. І. Ясенінскія матывы ў лірыцы Валерыя Грышкаўца. Славянские языки: системно-описательный и социо-культурный аспекты исследования : материалы ІІІ междунар. научно-методической конференции, Брест, 22-23 ноября 2007 г. — Брест, 2008. — C. 202—205. НЕТ В ФОНДЕ ЦБС
- Валерий Гришковец : [краткая биография] // На ладонях Припяти и Пины : литературный альманах / авт.-сост. И. А. Кибак. — Минск : Тонпик, 2004. — С. 24.
- Валерый Грышкавец : біяграфічныя звесткі // Піншчына літаратурная : вершы, проза : літаратурна-мастацкі зборнік / [рэдкал.: М. І. Ляшук (гал. рэд.) і інш. ; прадм. В. І. Локун ; уступ. арт. І. Д. Чараўко]. — Пінск : Пінскі веснік, 1999. — С. 97.
- Грышкавец Валерый Федаравіч : пісьменнікі // Памяць. Пінск : гісторыка-дакументальная хроніка. — Мінск : БЕЛТА, 1998. — С. 511.
- Узнагарода імя першадрукара : [у Беларусі дзве дзяржаўныя ўзнагароды імя Францыска Скарыны: медаль і ордэн ; медалём узнагароджаны наш зямляк, пісьменнік, карэспандэнт Валерый Грышкавец] / падрыхтавала Ірына Дзенісовіч // Пінскі веснік. — 2017. — 1 верасня (№ 70). — С. 2.
- Гришковец, В. Ф. Опереться на книжную полку… : [о книгах с автографами писателей и поэтов московских знаменитостей, подаренные Валерию Гришковцу] / Валерий Гришковец // Нёман. — 2017. — № 6. — С. 178—186.
- Тураў, У. “Как на духу!..” / Уладзімір Тураў // Заря. — 2017. — 20 июля (№ 80). — С. 19. — Рец. на кн.: Гришковец, В. Ф. Как на духу!.. : стихи последних лет / Валерий Гришковец. — Минск : Звязда, 2016. — 142, [1] с.
- Савченко, Ю. “…Лети, душа моя, до края…” / Юрий Савченко // Неман. — 2016. — № 11. — С. 212—214. — Рец. на кн.: Гришковец, В. Ф. Как на духу!.. : стихи последних лет / Валерий Гришковец. — Минск : Звязда, 2016. — 142, [1] с.
- Николаева, В. “Я из тех…” : [пинский литератор, поэт, переводчик Валерий Федорович Гришковец удостоен высокой государственной награды – медали Франциска Скорины] / Вероника Николаева ; фото из архива “Полесской правды” // Полесская правда. — 2015. — 17 октября (№ 83). — С. 1.
- Сарокін, У. Медаль Скарыны — журналісту “Зари”! : [Прэзідэнт РБ Аляксандр Лукашэнка падпісаў Указ № 411 “Аб узнагароджанні” дзяржаўнымі ўзнагародамі прадстаўникоў Брэстчыны, у тым ліку і журналіста Брэсцкай абласной газеты “Заря” Валерыя Грышкавца] / Улад Сарокін // Заря. — 2015. — 15 октября. — С. 1.
- Бурдыка, В. “Сувязны” літаратур : [аб жыцці і творчай дзейнасці пінскага літаратара і журналіста Валерыя Грышкаўца] / Вячаслаў Бурдыка // Народная трыбуна. — 2015. — 13 сакавіка (№ 11). — С. 11.
- Крэйдзіч, А. М. У садах над Пінай : Валерию Гришковцу – 60! / Анатоль Крэйдзіч // Полесская правда. — 2013. — 21 декабря (№ 102). — С. 3.
- Ильенков, В. Л. Между берегами обетованными : [Валерию Гришковцу – 60 лет] / Вячеслав Ильенков // Пінскі веснік. — 2013. —20 снежня ( № 102). — С. 1.
- Новая книга Валерия Гришковца : в Минске вышел сборник стихов В.Гришковца “Я из тех…” // Полесская правда. — 2012. — 15 августа. — С. 3.
- Сапожков, Ю. Потоки солнечного света : “три поэта” Валерия Гришковца / Ю. Сапожков // Нёман. — 2011. — № 6 . — С. 97—101.
- Черепанов, Ф. Между берегами : [о творчестве В. Гришковца] / Фёдор Черепанов // Нёман. — 2008. — № 12. — С. 190—193.
- Локун, В. И. Пинщина литературная : [литературно-критическая статья ; упоминается в том числе и В. Гришковец] / Валентина Локун // Нёман. — 2007. — № 8. — С. 139—154.
- Гардзей, В. Вершы, напісаныя ў Белых Бярэзніках : [узгадваюцца А. Майсейчык, М. Рудкоўскі, У. Калеснік, А. Каско, М. Антаноўскі, А. Шушко, В. Праскураў, В. Грышкавец, Я. Янішчыц, М. Пракаповіч, З. Дудзюк, С. Грышкевіч] / В. Гардзей // Маладосць. — 2007. — № 5. — С. 118—125.
- Савченко, Ю. Я до сих пор стою на раздорожье… : некоторые мысли о новой книге В. Гришковца «Белые мосты» / Юрий Савченко // Нёман. — 2005. — № 7. — С. 195—197.
Інтэрнэт-рэсурсы
Гришковец, Валерий Фёдорович // Википедия : свободная энциклопедия [Электронный ресурс]. — Режим доступа: https://ru.wikipedia.org/wiki/Гришковец,_Валерий_Фёдорович . — Режим доступа: 14.02.2018.